(υπό κατασκευή)
Η μεγάλη διαφορά των γραπτών επών με τα δημοτικά Ακριτικά βρίσκεται στα πρόσωπα των απελατών, που ουσιαστικά είναι ανύπαρκτοι -ως ιδιότητα- στα δεύτερα. Τα Ακριτικά τραγούδια τους περιγράφουν ως άρχοντες, με τα ίδια ονόματα (Γιαννάκης - Φιλοπαππούς) Στα έπη ονομάζονται ληστές και απελάτες, αλλά και εδώ περιγράφονται σαν πάμπλουτοι και ντυμένοι με πολυτέλεια. Και στις δυο πηγές, ο Γιαννάκης ο Χρυσός είναι και υποψήφιος γαμπρός της γυναίκας του Διγενή. Σε όλες τις πηγές, επίσης, είναι ο Φιλοπαππούς, που άμεσα ή έμμεσα δίνει την ιδέα της αρπαγής της στρατηγοπούλας στον Διγενή.
 |
"εκεί ηύρε τον Φιλοπαππούν και εκείτετο εις κλινάριν πολλών θηρίων δέρματα είχεν απάνω κάτω τον λέοντα και τον σύαγρον (αγριόχοιρο) είχεν προσκεφαλάδιν" Ο Καπετάνιος των Απελατών Φιλοπαππούς. Έργο Δ. Σκουρτέλη. |
Η σύγκρουση του Διγενή με τους απελάτες ακολουθεί την εξής πορεία:
Αρχικά, προσελκύεται από αυτούς, αλλά επέρχεται ρήξη (αναφερόμαστε μιλώντας για την παιδική ηλικία του Ήρωα)
 |
| Η Μαξιμώ όπως περιγράφεται στα Γραπτά Έπη: "Φαρίν εκαβαλίκευσε, πολλά ήτον ωραίον η χήτη και το ουράδιν του με την χινέα βαμμένα (=χέννα) τα τέσσερα του ονύχια ασήμιν τσαπωμένα το χαλινάριν της πλεκτόν με τα χρυσά λιλούδια. Και η φορεσία της θαυμαστή ήτον, παραλλαγμένη. Λουρίκιν (θώρακα) αργυρόν φορεί δια λίθων πολυτίμων και το κασσίδι (=κράνος) χυμευτόν (=σμαλτωμένο) ήτον, παραλλαγμένον με τα χρυσά μετώπια, με τους χρυσούς τους κόμπους. τουβία (γκέττες) οξυκάστορα (μώβ) με το μαργαριτάριν και τα ποδηματίτσια της χρυσά διακεντισμένα τα καύκαλα ήσαν χυμευτά και οι πτέρνες με τους λίθους..." Έργο Δ. Σκουρτέλη. |
Η Μικρά Ασία ήταν τόπος επιδρομών των Αμαζόνων. Οι Αμαζόνες του Πόντου είχαν βοηθήσει τον Πρίαμο, ενώ οι λιγότερο γνωστές Αμαζόνες της Αφρικής είχαν φτάσει μέχρι τη Σαμοθράκη όπου, κατά μία άποψη ίδρυσαν τα γνωστά Μυστήρια ως πρόδρομοι του Δάρδανου. Μάλιστα, πιστεύεται πως η Σμύρνη ονομάστηκε από την Μυρίνα, την αρχηγό τους...
Έτσι, η παρουσία της Αμαζόνας Μαξιμώς ή Μαξιμούς, θα ήταν επιβεβλημένη σε ένα Μικρασιατικό ηρωικό Έπος. Φαίνεται μάλιστα πως το όνομα της ηρωίδας πάρθηκε από μια ταφική επιγραφή που βρέθηκε στην Σεβάστεια:
"Καισεννίαν Μάξιμαν την και Αμαζόνιν την σεμνοτάτην ματρώναν στολάταν αρχιέρειαν"
(Εδώ, βέβαια, ο τίτλος "αμαζόνα" είναι ιερατικός, αλλά αυτά δεν ενδιέφεραν τους λαϊκούς ποιητές)
Ας σημειώσουμε εδώ σαν παράπλευρη ανάλυση, την διαστροφή της γλώσσας που επέφερε η Ρωμαϊκή κατάκτηση, και που μαρτυρά η παραπάνω επιγραφή. Στις δέκα λέξεις (συμπεριλαμβανομένων και των άρθρων) οι τέσσερις είναι λατινικές. Περιλαμβάνω και τα ονόματα, μια που οι μαρτυρίες λένε πως οι Έλληνες άλλαζαν τα ονόματά τους σε Ρωμαϊκά. Ο θρησκευτικός χαρακτήρας της επιγραφής δείχνει και τον βαθύ επηρεασμό της "πάτριας" θρησκείας μας, για την οποία κόπτονται ορισμένοι, θεωρώντας την πεμπτουσία του Ελληνισμού...
 |
| Μονομαχία Μαξιμούς και Διγενή. Απόσπασμα από εικονογράφηση σε συνέχειες. Έργο Δ. Σκουρτέλη.
Όταν οι απελάτες νικήθηκαν από τον Διγενή, σκέφτηκαν να καλέσουν σε βοήθεια την Μαξιμώ. Αυτή διοικούσε πολλούς άντρες, αλλά πήρε μόνο εκατό για να αντιμετωπίσει τον Διγενή. Ο Φιλοπαππούς είχε αποκρύψει την δύναμη του ήρωα. Ανάμεσα στην Μαξιμώ και τον Διγενή υπήρχε ένα πλημμυρισμένο ποτάμι. Ο Διγενής το πέρασε (πάντα κινδυνεύοντας να πνιγεί όπως υπαγορεύει το Επικό μοτίβο, όπου οι ήρωες πάντα έρχονται κοντά στο θάνατο από το υγρό στοιχείο) και συγκρούστηκε μαζί της σε μονομαχία, όπου κατόρθωσε να μην την σκοτώσει αλλά να τραυματίζει τα άλογά της, μέχρι αυτή να αποδεχτεί την ήττα της.
Τότε η Μαξιμώ αποκαλύπτει τον όρκο που είχε κάνει, να μη συνευρεθεί με άντρα αν αυτός δεν την νικήσει. Έτσι ο Διγενής αναλαμβάνει να... εκπληρώσει τον όρκο της Αμαζόνας, ενώ από τη άλλη πλευρά του ποταμού βρίσκονταν η γυναίκα του.... (!) Στην συνέχεια αποπέμπει την Μαξιμώ και επιστρέφει στην συζυγική εστία, όπου απολογείται στην γυναίκα του. Σε μια παραλλαγή, μετανοιώνοντας για την απιστία του, καταδιώκει την Μαξιμώ και την σκοτώνει.
Στην Ρώσικη παραλλαγή, η Μαξιμώ είναι κόρη του Φιλοπαππού, και υποψήφια νύφη για τον ήρωα. Ο Διγενής έχει μάθει το μέλλον του, και γνωρίζει πως άν πάρει την Μαξιμώ θα ζήσει δέκα χρόνια λιγότερο από το αν πάρει την κόρη του Στρατηγού. Έτσι, και εδώ, απορρίπτει την Αμαζόνα.
|
 |
| Η ταπείνωση της Μαξιμώς από τον Διγενή Ακρίτα. Έργο Δ. Σκουρτέλη |
Η ερωτική συνεύρεση της Μαξιμώς και του Διγενή
 |
| Η ερωτική συνεύρεση της Μαξιμώς και του Διγενή. Έργο Δ. Σκουρτέλη. "...ρίπτει το επιλούρικον, ήτο πολύς ο καύσων και ο χιτών της Μαξιμούς υπήρχεν αραχνώδης τα μέλη ταύτης ήστραπτον τα πάντα ως ακτίνες και τα βυζία έσκυπτον ως ευθαλή τε μήλα ετρώθη δε μου η ψυχή, ωραία γαρ υπήρχε, και πάντα γαρ τα μέλη της έλαμπον ως καθρέπτης..." Η παραλλαγή Εσκοριάλ είναι πολύ πιο άμεση: "...Και επέζευσα τον μαύρον μου και λύω τ' άρματά μου και τα επεθύμα η Μαξιμού γοργόν της τα εποίκα. Και απείτις τα έκαμα εγώ της Μαξιμούς της κούρβας ευθύς εκαβαλλίκευσα και υπάγω εις το κοράσιον και τότε της βεργόλικος άκου το τι της λέγω: -Είδες ομμάτια μου καλά ανδραγαθίας τας εποίκα;..." |
---------------------------------------------------------------------
Για την διάθεση ή παραγγελία των εμφανιζόμενων πινάκων και σχεδίων, κεραμικών, κλπ, παρακαλώ εικοινωνείστε στο Dim.skourt@gmail.com
For sales or order of the above paintings, drawings and ceramics, you may contact us at Dim.skourt@gmail.com
